دور همی ها

بس نکته غیر حسن بباید که تا کسی

مقبول طبع مردم صاحب نظر شود

حافظ

فرقی میان طعنه و تعریف خلق نیست

چون رود بگذر از همه ی سنگریزه ها

فاضل نظری

خدایا دانشی ده غم نگیرم

بده آرامشی ماتم نگیرم

خدایا از شهامت بی نصیبم

شهامت ده که آرامش بگیرم

باباطاهر

ما با دل مان هنوز مشکل داریم
صد سنگ بزرگ در مقابل داریم
معشوق، خودش می بُرد و می دوزد
انگار نه انگار که ما دل داریم

جلیل صفربیگی

شب در چشمان من است

به سیاهی چشمانم نگاه کن

روز در چشمان من است

به سفیدی چشمانم نگاه کن

شب و روز در چشمان من است

به چشم های من نگاه کن

پلک اگر فرو بندم

جهانی در ظلمات فرو خواهد رفت …

حسین پناهی

عاشق شده ام بر تو، تدبیر چه فرمایی؟

از راه صَلاح آیم، یا از ره رسوایی ... ؟

نظامی

دلم گرفته، هوای بهار کرده دلم

هوای گریه ی بی اختیار کرده دلم

رها کن از لب بام آن دو بافه گیسو را

هوای یک شب دنباله دار کرده دلم

سعید بیابانکی

آنرا که تنی غرقه به خون هست و کفن نیست

«وحشی بافقی»

اول آبى بود این دل، آخر اما زرد شد
آفتابى بود، ابرى شد، سیاه و سرد شد

آفتابى بود، ابرى شد، ولى باران نداشت
رعد و برقى زد ولى رگبار برگ زد شد

صاف بود و ساده و شفاف، عین آینه
آه، این آیینه کى غرق غبار و گرد شد؟

هر چه با مقصود خود نزدیک تر مى شد، نشد
هر چه از هر چیز و هر ناچیز دورى کرد، شد

هر چه روزى آرمان پنداشت، حرمان شد همه
هر چه مى پنداشت درمان است، عین درد شد

درد اگر مرد است با دل راست رویارو شود
پس چرا از پشت سر خنجر زد و نامرد شد؟

سر به زیر و ساکت و بى دست و پا مى رفت دل
یک نظر روى تو را دید و حواسش پرت شد

بر زمین افتاد چون اشکى ز چشم آسمان
ناگهان این اتفاق افتاد؛ زوجى فرد شد

کودک دل شیطنت کرده است یک دم در ازل
تا ابد از دامن پرمهر مادر طرد شد

قیصر امین‌پور

وا فریادا ز عشق وا فریادا
کارم به یکی طرفه نگار افتادا
گر داد من شکسته دادا دادا
ور نه من و عشق هر چه بادا بادا

ابوسعید ابوالخیر

زنم با پول من هر روز چیزی تازه می گیرد
به جایِ نام بنده، نامِ او آوازه می گیرد

سرِ ماه است و خانومم شده محو تماشایم !
نگو ! موجودی جیب مرا اندازه می گیرد

همیشه می نشینم پای حرف او، ولی او را
دمی که شعر می خوانم، چرا خمیازه می گیرد؟

به روی من به شرط پول بر لب خنده ای دارد
“عجب داروغه ای باجِ سرِ دروازه می گیرد”

خلاصه مصرفش بالاست، امّا او نمی داند،
که دارد قبض های خانه را شیرازه می گیرد
***
نقیضه ای بر غزل استاد فاضل نظری
(چه غم وقتی جهان از عشق نامی تازه میگیرد)
شاعر : حسن و حسین مسیبی

دهانت را می بویند
مبادا که گفته باشی دوست ات می دارم.
دلت را می بویند

روزگار غریبی ست، نازنین

و عشق را
کنار تیرک راه بند
تازیانه می زنند.

 عشق را در پستوی خانه نهان باید کرد

در این بن بست کج و پیچ سرما
آتش را
به سوخت بار سرود و شعر
فروزان می دارند.
به اندیشیدن خطر مکن.

 روزگار غریبی ست نازنین

آن که بر در می کوبد شباهنگام
به کشتن چراغ آمده است

 نور را در پستوی خانه نهان باید کرد

آنک قصابان باران
بر گذر گاه ها مستقر
با کنده و ساتوری خون آلود

 روزگار غریبی ست، نازنین

و تبسم را بر لب ها جراحی می کنند
و ترانه را بر دهان.

 شوق را در پستوی خانه نهان باید کرد

کباب قناری
بر آتش سوسن و یاس

 روزگار غریبی ست، نازنین

ابلیس پیروز مست
سور عزای ما را بر سر سفره نشسته است.

 خدا را در پستوی خانه نهان باید کرد

احمد شاملو

گر می نخوری طعنه مزن مستان را

بنیاد مکن تو حیله و دستان را

تو غرّه بدان مشو که می می نخوری

صد لقمه خوری که می غلام است آن را

دوباره پر شده از عطر گیسویت شبستانم
دوباره عطر گیسویت؛ چقدر امشب پریشانم

 کنارت چای می نوشم به قدر یک غزل خواندن
به قدری که نفس تازه کنم؛ خیلی نمی مانم

کتاب کهنه ای هستم پر از اندوه یا شاید
درختی خسته در اعماق جنگل های گیلانم

رها، بی شیله پیله، روستایی، ساده ی ساده
دوبیتی های باباطاهرم عریان عریانم

 شبی می خواستم شعری بگویم ناگهان در باد
صدای حمله ی چنگیزخان آمد؛ نمی دانم -

 چه شد اما زمین خوردم میان خاک و خون؛ دیدم
در آتش خانه ام می سوخت؛ گفتم آه...دیوانم...

 چنان با خاک یکسان کرد از تبریز تا بم را
زمان لرزید از بالای میز افتاد لیوانم

 من آن شاهم که پیش چشم من در کاخ، یک بانو
پی تحریم تنباکو شکسته تُنگ قلیانم

فراوان داغ دیدن ها؛ به مسلخ سر بریدن ها
حجاب از سر کشیدن ها؛ از این غم ها فراوانم

شمال و درد کوچک خان؛ جنوب و زخم دلواری
به سینه داغ دار کشته ی حمام کاشانم

 سکوت من پر از فریاد یعنی جامع اضداد
منم من اخم سعدآباد و لبخند جمارانم

من آن خاکم که همواره در اوج آسمان هستم
پر از عباس بابایی پر از عباس دورانم

 گرفته شعله با خون جوانانم حنابندان
که تهران تر شود تهران؛ من آبادان ویرانم

 صلات ظهر تابستان، من و بوشهر و خوزستان
تو را لب تشنه ایم از جان، کمی باران بنوشانم

 سراغت را من از عیسی گرفتم باز کن در را
منم من روزبه، اما پس از این با تو سلمانم

شکوه تخت جمشید اشک شد از چشم من افتاد
از آن وقتی که خاک پای سلطان خراسانم

اگر سلطان تویی دیگر ابایی نیست می گویم
که من یک شاعر درباری ام مداح سلطانم

سید حمیدرضا برقعی

یاحبیب الباکین

به حضرت عابِس یار سیدالشهدا که زیر باران سنگ «پیرهن چاک و غزل خوان و صراحی در دست» بود، تقدیم شده است:

هر که می‌داند بگوید، من نمی‌دانم چه شد

مست بودم مست، پیراهن نمی‌دانم چه شد

من فقط یادم می‌آید گفت: وقت رفتن است

دیگر از آنجا به بعد اصلاً نمی‌دانم چه شد

روبه روی خود نمی‌دیدم به جز آغوش دوست

در میان دشمنان، دشمن نمی‌دانم چه شد

سنگ باران بود و من یکسر رجز بودم رجز

ناله از من دور شد، شیون نمی‌دانم چه شد

من نمی‌دانم چه می‌گویید، شاید بر تنم

از خجالت آب شد جوشن، نمی‌دانم چه شد

مرده بودم، بانگ هل من ناصرش اعجاز کرد

ناگهان برخواستم، مردن نمی‌دانم چه شد

پا به پای او سرم بر نیزه شد از اشتیاق

دست و پا گم کرده بودم، تن نمی‌دانم چه شد

ناگهان خاکستری شد روزگار آسمان

در تنور، آن چهره روشن نمی‌دانم چه شد

***

وصف معراج جنونش کار شاعر نیست، نیست

از خودش باید بپرسی، من نمی‌دانم چه شد.

«سید حمید رضا برقعی»

آن کشته که بردند به یغما کفنش را
تیر از پی تیر آمد و پوشاند تنش را

خون از مژه می‌ریخت به تشییع غریبش
آن نیزه که می‌برد سر بی‌بدنش را

پیراهنی از نیزه و شمشیر به تن کرد
با خار عوض کرد گل پیرهنش را

زیباتر از این چیست که پروانه بسوزد
شمعی به طواف آمده پرپر زدنش را

آغوش گشاید به تسلای عزیزان
یا خاک کند یوسف دور از وطنش را

خورشید فروزان شده در تیرگی شام
تا باز به دنیا برساند سخنش را

«فاضل نظری»

در حالم و مثل سابقم البته

از خنده دچار هق هقم البته

دنيا كه فقط دروغ را يادم داد

در شعر هميشه صادقم البته

با اهل تملق و ريا ضد هستم

در هجو دروغ نيز وارد هستم

بين خودمان بماند اينجانب هم

داراي تمام اين موارد هستم

تزوير و ريا تو يادِ بهمن دادي

جاي دل ساده ي من آهن دادي

اين آدم پشت كوه را شهر بزرگ!

تو جربزه ي دروغ گفتن دادي

«بهمن نشاطي»

نمی بیند کسی سقراط را در  ساغرستانها
نمی از آب حیوان نیست در اسکندرستانها

چه اعجازی ست در سوز نفس های تو ای زاهد
که گل کرده ریا از خشک چوب منبرستانها

خلیل الله می جویم در این بت خانه ها اما
یکی بودا نمی روید از این نیلوفرستانها

کجا شد شور و حال بشنوازنی های مولانا
صدای ناله نی آب شد در شکرستانها

مگر در حله معنا بپیچی ای زبان سرخ
زبان بازی مکن در سرسرای خنجرستانها

شهیدان جامه ای از شعله های سرخ پوشیدند
تو دنبال چه می گردی در این خاکسترستانها؟

مرا امشب بجوشان، شک مکن، در شیشه کن،  بشکن
به دنبال خدایی تازه ام در باورستانها

«علیرضا غزوه»

هر چه کنی بکن ، مکن

ترک من ای نگار من

هر چه بری ببر ، مبر

سنگدلی به کار من

هر چه بری ببر ، مبر

رشته ی الفت مرا

هر چه کنی بکن ، مکن

خانه ی اختیار من

هرچی روی برو ، مرو

راه خلاف دوستی

هرچی زنی بزن ، مزن

طعنه به روزگار من

" شیرازی شوریده "

من از روییدن خار سر دیوار دانستم

که ناکس کس نمیگردد از این بالا نشستن ها

وصال او ز عمر جاودان به                        خداوندا مرا آن ده که آن به

به شمشیرم زد و با کس نگفتم                 که راز دوست از دشمن نهان به

بداغ بندگی مردن در این در                       بداغ او که از ملک جهان به

خدا را از طبیب من بپرسید                      که آخر کی شود این نا توان به

گلی کان پایمال سرو ما گشت                      بود خاکش ز خون ارغوان به

به خلدم دعوت ای زاهد بفرما                   که این سیب زنخ زان بوستان به

دلا دایم گدای کوی او باش                       به حکم آنکه دولت جاودان به

جوانا سر متاب از پند پیران                        که رای پیر از بخت جوان به

شبی میگفت چشم کس ندیده است                 ز مروارید گوشم در جهان به

اگر چه زنده رود آب حیاط است                     ولی شیراز ما از اصفهان به

سخن اندر دهان دوست شکّر                     ولیکن گفته ی حافظ از آن به

عیشم مدام است از لعل دلخواه                                          کارم بکام است الحمد لله

ای بخت سر کش تنگش ببر کش                                   گه جام زر کش گه لعل دلخواه

ما را به رندی افسانه کردند                                              پیران جاهل شیخان گمراه

از دست زاهد کردیم توبه                                                 وز فعل عابد استغفر الله

جانا چه گوییم شرح فراقت                                       چشمی و صد نم جانی و صد آه

کافر مبینا داین غم که دیده است                                   از قاتلت سر واز عارضت ماه

شوق لبت برداز یاد حافظ

درس شبانه ورد سحر گاه

یک عمر پی پنجره ودر بودیم

هم کور و هم از شکرخدا کر بودیم

برگرد ببین پشت سرت را از نو

راهی که نرفته ایم از بر بودیم

دل خوشی با غزلی تازه ، همینم کافی ست!                تو مراباز رساندی به یقینم کافی ست

قانعم ، بیشتر از این چه بخواهم از تو                     گاه گاهی که کنارت بنشینم کافی ست

 گله ای نیست ، من و فاصله ها همزادیم                گاهی از دور تو را خوب ببینم کافی ست

 آسمانی! تو در آن گستره خورشیدی کن!             من همین قدر که گرماست زمینم کافی ست

 من همین قدر که با هال و هوایت گهگاه                برگی از باغچه ی شعر بچینم کافی ست

 فکر کردن به تو یعنی غزلی شور انگیز               که همین شوق مرا ، خوب ترینم کافی ست

((محمد علی بهمنی))

آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا

بی وفا حالا که من افتاده ام از پا چرا

نوش داروئی که بعد از مرگ سهراب آمدی

سنگ دل این زود تر میخواستی حالا چرا

عمر ما را مهلت امروز و فردای تو نیست

من که یک امروز مهمان تو ام فردا چرا

نازنینا ما به ناز تو جوانی داده ایم

دیگر اکنون با جوانان ناز کن با ما چرا

وه که با این عمر های کوته بی اعتبار

این همه غافل شدن از چون منی شیدا چرا

شور فرهادم بپرسش سر به زیر افکنده بود

ای لب شیرین جواب تلخ سر بالا چرا

ای شب هجران که یک دم در تو چشم من نخفت

اینقدر با بخت خواب آلود من لالا چرا

آسمان چون جمع مشتاقان پریشان میکند

در شگفتم من نمیپاشم ز هم دنیا چرا

در خزان هجر گل ای بلبل طبع حزین

خامشی شرط وفا داری بُوَد غوغا چرا

شهریارا بی حبیب خود نمیکردی سفر

این سفر راه قیامت میروی تنها چرا

اولین روز دبستان بازگرد

کودکی ها شاد و خندان باز گرد

باز گرد ای خاطرات کودکی

بر سوار اسب های چوبکی

خاطرات کودکی زیبا ترند

یادگاران کهن مانا ترند

درس های سال اول ساده بود

آب را بابا به سارا داده بود

درس پند آموز روباه و خروس

روبه مکّار و دزد و چاپلوس

روز مهمانی کوکب خانم است

سفره پر از بوی نان گندم است

کاکلی گنجشککی با هوش بود

فیل نادانی برایش موش بود

با وجود سوز و سرمای شدید

ریز علی پیراهن از تن می درید

تا درون نیمکت جا میشدیم

ما پر از تصمیم کبری میشدیم

پاک کن هایی ز پاکی داشتیم

یک تراش سرخ لاکی داشتیم

کیفمان چِفتی به رنگ زرد داشت

دوشمان از حلقه هایش درد داشت

گرمی دستانمان از آه بود

برگ دفتر ها به رنگ کاه بود

بر حاشیه ی برگ شقایق بنویسید

گل تاب فشار در و دیوار ندارد

از آمدنم نبود گردون را سود

وز رفتن من جاه و جلالش نفزود

وز هیچ کسی نیز دو گوشم نشنود

کاین آمدن و رفتنم از بهر چه بود!

نیکی و بدی که در نهاد بشر است

شادی و غمی که در قضاوقدر است

با چرخ مکن حواله ، کاندر ره  عقل

چرخ از تو هزار بار بیچاره تر  است

ای کاش که جای  آرمیدن  بودی

یا این که ره دور  را  رسیدن  بودی

کاش ازپی صدهزار سال از دل خاک

چون سبزه امید  بر دمیدن  بودی

گر همچو من افتاده ی این دام شوی

ای بس که  خراب باده  و  جام شوی

ما عاشق رند و مست و عالم سوزیم

با  ما  منشین اگر نه  بد نام  شوی

ما چون ز دری پای کشیدیم ، کشیدیم

امید ز هر کس که بریدیم  ،  بریدیم

دل نیست کبوتر که چو برخاست نشیند

از گوشه ی بامی که پریدیم  ، پریدیم